Wij als mensen zijn gewoontedieren die wars zijn van verandering. Maar hoe zorg je nu voor het creeëren van positieve gewoonten?
Onze geest heeft de neiging om te neigen naar het comfortabele en vertrouwde. Dat is de reden waarom het proberen van nieuwe dingen voor sommige mensen eng kan lijken en voor degenen die er actief naar op zoek zijn, op zijn minst een bepaalde opwinding zullen vanwege het onbekende.
Dit is de hoofdoorzaak van luiheid en waarom iemand doorgaans de neiging heeft om televisie te kijken in plaats van te gaan sporten. Mensen zijn gewoontedieren en als er een vaste routine van vertrouwdheid is, zal de activiteit natuurlijker en minder vervelend lijken. Om routinematig deel te nemen aan gezonde en productieve activiteiten, is de beste manier om dit te doen door positieve gewoonten vast te leggen in plaats van de ongewenste “bad habits”.
Het voordeel van geluk en positieve gewoonten
In het boek “The Happiness Advantage” van psycholoog Shawn Achor zegt hij dat de techniek die hij de 20 seconden-regel noemt, kan worden gebruikt om goede gewoonten op te bouwen en slechte gewoontes te doorbreken door het sneller en gemakkelijker te maken om een goede gewoonte uit te voeren en omgekeerd langer en moeilijker om een slechte gewoonte uitvoeren. Kortom, onze geest voor de gek houden om gewenste activiteiten te verkiezen boven ongewenste.
Shawn legt uit dat wilskracht alleen jezelf niet kan motiveren om deel te nemen aan activiteiten die als hinderlijk worden beschouwd. Volgens Shawn vereist elke actie de zogenaamde “activation energy” en in het algemeen vereisen productieve taken zoals werk meer van dit soort activeringsenergie in vergelijking met vrijetijdstaken zoals klakkeloos surfen op het internet. Wilskracht is een beperkte hulpbron voor de bovengenoemde activeringsenergie en deze kan dus opraken; daarom is het onbetrouwbaar voor het creëren van (goede) gewoonten op de lange termijn. Dit is de reden waarom we lui worden: we hebben geen wilskracht meer.
Hoe nu verder zonder wilskracht?
Als we de wilskracht niet hebben, zullen we geneigd zijn de weg van de minste weerstand te kiezen; plezier > werk. Om dezelfde redenen waarom iemand meer op internet surft dan om te werken, kan luiheid in ons voordeel worden gebruikt om de hersenen te misleiden om meer ‘moeilijke’ taken uit te voeren.
Shawn beschrijft in zijn boek dat hij gitaar wilde oefenen, maar op zijn eigen mentale weerstand stuitte. Zijn gitaar ligt opgeborgen in de kast; om aan de activiteit van het spelen van de gitaar deel te nemen, zou hij naar de kast moeten gaan en deze uit zijn koffer moeten halen.
Deze reeks gebeurtenissen is zeker niet moeilijk, maar in vergelijking met gewoon op de bank blijven en de televisie aanzetten, is het veel onhandiger. Dit is dus het geval van verschil in activeringsenergie, op de bank blijven zitten om tv te kijken met de afstandsbediening is veel gemakkelijker dan naar de kast lopen en de gitaar uit de koffer halen.
Dus met deze kennis veranderde Shawn verschillende factoren om de activeringsenergie van het oefenen van de gitaar te verlagen en de activeringsenergie van televisie kijken te verhogen.
Verlaag de benodigde activeringsnergie
Schrijver Shawn Achor haalde zijn gitaar uit de kast, uit de koffer en zette hem naast de bank voor de tv. Vervolgens haalde hij de batterijen uit de afstandsbediening en bewaarde ze in een andere kamer. De volgende keer dat Shawn terugkwam van zijn werk, sloeg zijn gewoonte toe en wilde hij op de bank liggen en tv kijken. Maar in plaats daarvan vond hij het proces van opstaan en het pakken van de batterijen voor de afstandsbediening in een andere kamer lastiger dan het oppakken van de gitaar die vlak naast hem lag.
Hier is de activeringsenergie van het oppakken van de gitaar veel lager dan het krijgen van de batterijen. Hij gebruikte zijn eigen luiheid in zijn voordeel en verbrak tegelijkertijd zijn gewoonte en begon een nieuwe.
Nadat je over deze genoemde methode van Shawn hebt geleerd, is het heel gemakkelijk om dergelijke veranderingen te repliceren om werken aan je positieve gewoonten aantrekkelijker te maken dan nutteloos je vrije tijd besteden.
In de context van focus en productiviteit in je werk, kun je bijvoorbeeld de smartphone in een andere kamer plaatsen om je te concentreren op je werk. Als de telefoon nodig is voor je werk, herschik je de apps op het beginscherm en plaats je alle afleidende vrijetijds-apps zoals YouTube en sociale media apps in uit het zicht liggende mappen. Als je focus nodig hebt en aan een offline project werkt, schakel je bijvoorbeeld je internet verbinding uit.
De sleutel is om ervoor te zorgen dat het werken aan je gewenste positieve gewoonte gemakkelijker is dan terug te vallen in de slechte, gemakkelijke gewoonten.
Bronnen o.a. JamesClear (EN), Jobs4All (EN), ModelThinkers (EN), PQCWorks (EN), TheDecisionLab (EN)
