Een koolhydraatarm dieet is al decennia lang omstreden. Denk bijvoorbeeld aan het South Palm beach dieet en het dr Atkins dieet. Een koolhydraatarm dieet of ‘laag koolhydraat hoog vet dieet’ is een dieet waarmee je relatief veel energie uit eiwitten en vet haalt en weinig energie uit koolhydraten. Een koolhydraatarm dieet levert 50 tot maximaal 130 gram koolhydraten per dag. We spreken van een ketogeen dieet als je maximaal 50 gram koolhydraten per dag neemt, wat extreem laag is.
Sommige mensen beweren dat deze diëten cholesterol verhogen en hartaandoeningen veroorzaken vanwege hun hoge vetgehalte.
In de meeste wetenschappelijke onderzoeken bewijzen koolhydraatarme diëten echter hun waarde als gezond en heilzaam.
Hier zijn 10 bewezen gezondheidsvoordelen van een koolhydraat arm of ketogeen dieet.
Een koolhydraatarm dieet verminderd de eetlust
Honger is meestal de ergste bijwerking van een dieet. Het is een van de belangrijkste redenen waarom veel mensen zich ellendig voelen en uiteindelijk opgeven.
Koolhydraatarm eten leidt echter automatisch tot een vermindering van de eetlust.
Studies tonen consequent aan dat wanneer mensen koolhydraten vermijden en meer eiwitten en vetten eten, ze uiteindelijk veel minder calorieën binnen krijgen.
Een koolhydraat arm dieet leidt in eerste instantie tot meer gewichtsverlies
Koolhydraten vermijden is een van de eenvoudigste en meest effectieve manieren om af te vallen.
Studies tonen aan dat mensen met een koolhydraatarm dieet meer en sneller afvallen dan mensen met een vetarm dieet, zelfs als de laatste actief calorieën beperken.
Dit komt doordat een koolhydraatarm dieet overtollig water uit jouw lichaam verwijderen, het insulinegehalte verlagen en leiden tot snel gewichtsverlies in de eerste twee weken.
In onderzoeken waarin koolhydraatarme en vetarme diëten werden vergeleken, verliezen mensen die hun koolhydraten beperken soms 2-3 keer zoveel gewicht – zonder honger te hebben.
Een studie bij volwassenen met obesitas vond een koolhydraatarm dieet bijzonder effectief gedurende maximaal zes maanden, vergeleken met een conventioneel dieet voor gewichtsverlies. Daarna was het verschil in gewichtsverlies tussen diëten nihil.
In een studie van een jaar onder 609 volwassenen met overgewicht die een vetarm of koolhydraatarm dieet volgden, verloren beide groepen vergelijkbare hoeveelheden gewicht.
Een groter deel van het vetverlies komt uit jouw buikholte
Niet al het vet in jouw lichaam is hetzelfde.
Waar het vet wordt opgeslagen, bepaalt hoe het jouw gezondheid en het risico op ziekte beïnvloedt.
De twee belangrijkste soorten zijn onderhuids vet, dat zich onder jouw huid bevindt, en visceraal vet, dat zich ophoopt in jouw buikholte en typisch is voor de meeste mannen met overgewicht.
Visceraal vet heeft de neiging zich rond de organen te nestelen. Overtollig visceraal vet wordt in verband gebracht met ontstekingen en insulineresistentie – en kan de metabolische disfunctie veroorzaken die tegenwoordig in het Westen zo vaak voorkomt.
Koolhydraatarme diëten zijn zeer effectief in het verminderen van dit schadelijke buikvet. In feite lijkt een groter deel van de dikke mensen die vet verliezen bij koolhydraatarme diëten afkomstig te zijn uit de buikholte.
Dit zou na verloop van tijd moeten leiden tot een drastisch verminderd risico op hartaandoeningen en diabetes type 2.
Triglyceriden hebben de neiging drastisch te dalen
Triglyceriden zijn vetmoleculen die in jouw bloedbaan circuleren.
Het is bekend dat hoge nuchtere triglyceriden – niveaus in het bloed na een nacht vasten – een sterke risicofactor voor hartziekten zijn.
Een van de belangrijkste oorzaken van verhoogde triglyceriden bij zittende mensen is de consumptie van koolhydraten – vooral de eenvoudige suikerfructose.
Wanneer mensen koolhydraten vermijden, hebben ze de neiging om een zeer dramatische vermindering van triglyceriden in het bloed te ervaren.
Aan de andere kant zorgen vetarme diëten er vaak voor dat triglyceriden toenemen.
Verhoogde niveaus van ‘goed’ HDL-cholesterol
Lipoproteïne met hoge dichtheid (HDL) wordt vaak het ‘goede’ cholesterol genoemd.
Hoe hoger jouw HDL-niveau in vergelijking met ‘slecht’ LDL, hoe lager het risico op hartaandoeningen.
Een van de beste manieren om ‘goede’ HDL-waarden te verhogen, is door vet te eten – en een koolhydraatarm dieet bevat veel vet.
Daarom is het niet verwonderlijk dat HDL-spiegels dramatisch toenemen bij gezonde, koolhydraatarme diëten, terwijl ze de neiging hebben om slechts matig toe te nemen of zelfs af te nemen bij vetarme diëten.
Verlaagde bloedsuikerspiegel en insulinegehalte
Koolhydraatarme diëten kunnen ook bijzonder nuttig zijn voor mensen met diabetes en insulineresistentie, waar miljoenen mensen wereldwijd last van hebben.
Studies tonen aan dat het verminderen van koolhydraten zowel de bloedsuikerspiegel als de insulinespiegels drastisch verlaagt.
Sommige mensen met diabetes die met een koolhydraatarm dieet beginnen, moeten hun insulinedosering mogelijk vrijwel onmiddellijk met 50% verlagen.
In één onderzoek bij mensen met diabetes type 2 had 95% hun glucoseverlagende medicatie binnen zes maanden verminderd of geëlimineerd.
Als jij bloedsuikermedicatie gebruikt, overleg dan met jouw arts voordat je jouw koolhydraatinname wijzigt, aangezien jouw dosering mogelijk moet worden aangepast om hypoglykemie te voorkomen.
Kan de bloeddruk verlagen
Verhoogde bloeddruk of hypertensie is een belangrijke risicofactor voor veel ziekten, waaronder hartaandoeningen, beroertes en nierfalen.
Koolhydraatarme diëten zijn een effectieve manier om de bloeddruk te verlagen, wat het risico op deze ziekten zou moeten verminderen en zou moeten helpen langer te leven.
Effectief tegen metabool syndroom
Metabool syndroom is een aandoening die sterk verband houdt met uw risico op diabetes en hartaandoeningen.
Metabool syndroom is in feite een verzameling symptomen, waaronder:
- Abdominale obesitas
- Verhoogde bloeddruk
- Verhoogde nuchtere bloedsuikerspiegels
- Hoge triglyceriden
- Lage “goede” HDL-cholesterolwaarden
Een koolhydraatarm dieet is echter ongelooflijk effectief bij het behandelen van alle vijf deze symptomen. Onder zo’n dieet zijn deze aandoeningen bijna geëlimineerd.
Verbeterde ‘slechte’ LDL-cholesterolwaarden
Mensen met een hoge “slechte” LDL hebben veel meer kans op hartaanvallen.
De grootte van de deeltjes is echter belangrijk. Kleinere deeltjes zijn gekoppeld aan een hoger risico op hartaandoeningen, terwijl grotere deeltjes zijn gekoppeld aan een lager risico.
Het blijkt dat koolhydraatarme diëten de omvang van “slechte” LDL-deeltjes vergroten, terwijl het totale aantal LDL-deeltjes in jouw bloedbaan afneemt.
Als zodanig kan het verlagen van jouw koolhydraatinname de hartgezondheid verbeteren.
Therapeutisch voor verschillende hersenaandoeningen
Je hersenen hebben glucose nodig, omdat sommige delen ervan alleen dit soort suiker kunnen verbranden. Daarom maakt de lever glucose aan uit eiwitten als er geen koolhydraten binnenkomen.
Toch kan een groot deel van je hersenen ook ketonen verbranden, die worden gevormd tijdens uithongering of wanneer de inname van koolhydraten erg laag is.
Dit is het mechanisme achter het ketogene dieet, dat al decennia wordt gebruikt om epilepsie te behandelen bij kinderen die niet reageren op een behandeling met medicatie.
In veel gevallen kan dit dieet kinderen met epilepsie genezen. In één onderzoek ervoer meer dan de helft van de kinderen op een ketogeen dieet een vermindering van meer dan 50% in hun aantal aanvallen, terwijl 16% aanvalsvrij werd.
Conclusie
Er zijn maar weinig dingen zo goed ingeburgerd in de voedingswetenschap als de immense gezondheidsvoordelen van koolhydraatarme diëten.
Deze diëten kunnen niet alleen jouw cholesterol, bloeddruk en bloedsuikerspiegel verbeteren, maar ze verminderen ook jouw eetlust, verhogen het gewichtsverlies en verlagen de triglyceriden.
Als je nieuwsgierig bent naar het verbeteren van jouw gezondheid, kan een van deze diëten het overwegen waard zijn.
Bronnen o.a.; Pubmed.gov (ลิงค์), The new England Journal of medicine (ลิงค์), Pubmed.gov (ลิงค์), Pubmed.gov (ลิงค์, ลิงค์), JAMA (ลิงค์), Nutrition and metobolism (ลิงค์), voedingscentrum (ลิงค์)
